عزت نفس (self-esteem) اصطلاحی است در روان‌شناسی که بیانگر میزان ارزشی است که شخص برای خود قائل است. عزت نفس میراثی نیست که از طریق وراثت به فرزندان منتقل شود. این والدین هستند که می‌توانند با به کارگیری روش‌های کارآمد، فرزندانی تربیت کنند که قادر باشند:
-
- مستقل عمل کنند.
- مسئولیت‌پذیر باشند.
- احساس ارزشمند‌بودن کنند.
- ناکامی و ناملایمات خود را به خوبی تحمل کنند.
- برای پوشاندن کاستی‌ها و ضعف‌های خود دیگران را سرزنش نکنند.
- با دیگران رابطه‌ی خوب و صمیمانه برقرار کنند.
- مثبت‌اندیش و امیدوار باشند.
- به آسانی تحت تاثیر دیگران قرار نگیرند.
- متکی به خویش باشند.
و خود را در هر شرایطی که هستند بپذیرند و محترم بدانند.
ما می‌توانیم از طریق مراقبت، گوش‌دادن، ستودن، بی قید و شرط محبت‌کردن، قوت قلب بخشیدن، جدی‌گرفتن و دلگرم‌کردن، به فرزندان‌مان عزت نفس ببخشیم.
دلگرمی یکی از مؤثرترین عوامل برای نیل به این اهداف است. دلگرمی بخشیدن به فرزندان کمک می‌کند تا خود و توانایی‌هایش را باور داشته باشد.
بهتر است به جای تمرکز بر اشتباهات فرزندان، که سبب دلسردی آن‌ها می‌شود، بر روی کارها و موارد قابل قبول آن‌ها تکیه کنیم. بدین ترتیب موارد مثبت در آن‌ها رشد می‌کند و پرورش می‌یابد، چرا که پیشرفت زمانی حاصل می‌شود که ما احساس خوبی از خودمان داشته باشیم.
در نهایت، کودکان بر اساس تصوری که از خود پیدا می‌کنند با دنیای پیرامون‌شان برخورد می‌کنند. والدین نقش بسزایی در شکل‌گیری «تصور از خود» در کودکان‌شان دارند. کمک‌کردن به کودکان برای اینکه خود را دوست داشته باشند، یکی از بزرگ‌ترین موهبت‌هایی است که هر پدر یا مادری می تواند به فرزند خود پیشکش کند.
با پرورش و تقویتِ حرمت نفس در کودکان، حس استقلال و خودباوری در آن‌ها رشد می‌کند. در این حالت است که از هر چه می‌دانند صحیح است حمایت می‌کنند و اجازه نمی‌دهند دیگران با آن‌ها رفتار ظالمانه داشته باشند. افکار و احساسات خود را حتی اگر خجالت بکشند بیان می‌کنند. در صورت نیاز، از دیگران کمک می‌خواهند و از تعرض و پرخاش اجتناب می‌کنند.
همواره به خاطر دارند که همین‌گونه که هستند، در نوع خود یکتا و یگانه‌اند و خداوند می‌خواهد که در همین زمان و مکان به عنوان برکتی برای عالم وجود، زندگی کنند.
